Jeopolitik pozisyonundan dolayı tarih boyunca kesintisiz yerleşime sahne olan Niğde’nin Bor ilçesine bağlı Kemerhisar’daki Tyana Antik Kenti’nde sürdürülen arkeolojik hafriyatlar, kentin birincilerinden biri kabul edilen vaftizhaneyi ortaya çıkarıyor.
Tyana Antik Kenti’nde 2016’dan bu yana yürütülen çalışmalara Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın “Geleceğe Miras” projesi kapsamında tekrar sürat verildi. 14 Nisan’da 2025 yılı kazılarına başladıklarını söyleyen Hafriyat Lideri Prof. Dr. Osman Doğanay, vaftizhanenin Tyana’da yerinde korunan az örneklerden olduğuna dikkat çekerek, “Tyana Antik Kenti’nin bu vaftizhanesi yerinde korunan tek örneklerinden birisi. Tyana bu yönüyle ilklerin kenti diyebiliriz. Tyana çok sürprizleri olan bir antik kent. Bizi çok heyecanlandıran unsurlar var. Bu vaftizhane yapısı şu ana kadar yaptığımız çalışmalara göre muhtemelen 5. yüzyılda Roma Dönemi’ne ait bir yapının üzerine inşa edildi. Daha sonra 10. yüzyıla kadar, 500 yıl boyunca kullanılan bir vaftizhane yapısı olması gerekiyor” dedi.
Doğanay, vaftizhanenin alt bölümlerinde Bizans Dönemi’ne ilişkin dükkan izlerine rastlandığını, bölgenin Abbasi hakimiyetinin son evrelerinde terk edildiğini, Türk devrinde ise üzerine sivil mimari yapıların eklendiğini belirtti. Doğanay, “Vaftizhane yapısını bütün müştemilatlarıyla ortaya çıkarmaya çalışıyoruz. Çalışmaları titizlikte yürütmek zorundayız. Zira yer döşemelerine, detay işlemelerine ziyan vermeden gün yüzüne çıkarmalıyız. Şu ana kadar yapılan kazılara nazaran absis kısmını görüyoruz. Absis kısmının gerisinde geniş bir alan var ve bu alanın içerisinde vaftiz teknesinin etrafında taban döşemeleri olan bir yer var. Çabucak gerisinde ise daha yüksekte öbür bir yer olması gerekiyor. Biz şu anda o yerde çalışmalar yapıyoruz. Evvelki yıllarda yaptığımız çalışmaların sonucunda mozaikler ve taban döşemelerini ortaya çıkardık. Yapı bundan ibaret değildi, muhtemelen 35 bin kişilik bir nüfusa hitap eden bir antik kent haliyle vaftizhane yapısının daha büyük bir yapı olması gerekiyor” sözlerine yer verdi.
Yaklaşık 35 bin nüfuslu antik kente hizmet verdiği düşünülen vaftizhanenin tam olarak ortaya çıkarılmasının 2025 hafriyat dönemi sonunda tamamlanması, akabinde onarım sürecine geçilmesi planlanıyor.
