Osmanlı Cihan Devleti padişahı Sultan Abdülaziz Han’ın katilleri olan ihtilalci paşaları, kurduğu intikam planıyla öldüren Çerkes Hasan Efendi’nin mezarı harabeye dönerken, birebir vakitte mülk sahibi tarafından ziyaretine müsaade verilmiyor. 148 sene öncenin Ömer Halis Demir’i olan Çerkes Hasan Efendi’nin mezarı hakkında konuşan Gazeteci Tolga Saçıkara, “Kabri kapalı, atıl ve harabe durumdadır. Bu durum sevenlerini üzüyor ve halkın tepkisi var. Ziyaret edemiyorlar, etseler bile mezarlık harabe halde. Böcekler çevresini sarmış durumda. Bu konuya artık bir çözüm bulunması gerekiyor” dedi. Öte yandan, tinercilerin ve uyuşturucu bağımlılarının mesken tuttuğu mezarlık alanı havadan görüntülendi.
Osmanlı Cihan Devleti padişahı Sultan Abdülaziz Han’ın gelenekçi yapısı ile dindar görünümü ve kurduğu güçlü donanma ihtilalci paşaları rahatsız ediyordu. Osmanlı Devleti’ni Avrupa’ya benzetmek isteyen paşalar, bunun önündeki en büyük mahzurun Sultan Abdülaziz Han olduğuna karar verdiler. Manda zihniyetli paşalar kendi ıslahatlarını gerçekleştirmek için 30 Mayıs 1876’da Sultan Abdülaziz’e darbe gerçekleştirdi. Paşalar, padişah ve ailesini Dolmabahçe’den alarak Feriye Sarayı’nda gözaltında tuttu. Mithat Paşa, Serasker Hüseyin Avni Paşa, Mütercim Rüşdü Paşa ve Şeyhülislam Hayrullah Efendi’nin organize ettiği darbe, 4 Haziran 1876’da Sultan’ın 4 pehlivana şehit ettirilmesi ile son buldu.
Çerkes Hasan Efendi Sultan Abdülaziz Han’ın intikamını aldı
Osmanlı Cihan Devleti askeri tıpkı vakitte Sultan Abdülaziz Han’ın kayınbiraderi olan Çerkes Hasan Efendi, sultanın katillerini öldürmek için intikam planı kurdu. İhtilafçı paşaların toplantısına baskın yapan Çerkes Hasan Efendi, Serasker Hüseyin Avni Paşa ve Bahriye Nazırı Kayserili Ahmet Paşa’yı öldürdü. Sultan Abdülaziz’in katillerinden ikisini öldüren Çerkes Hasan Efendi halk tarafından kahraman olarak ilan edilirken, tutuklandı ve sabaha karşı Beyazıt Meydanı’nda idam edildi. 148 sene evvel kahraman olarak tarih sayfalarında yerini alan Çerkes Hasan Efendi’nin kabri günümüzde harabeye döndü. Edirnekapı’da ücra bir noktada yer alan kabrinin etrafındaki mezarlıkların taşlarının kırıldığı görüldü. Kabir, tinercilerin ve uyuşturucu bağımlılarının meskeni haline geldi. Sivrisineklerin istila ettiği bölgede etrafa yayılan berbat koku da rahatsız etti. Özel mülk olduğu söz edilen alanı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Mezarlıklar Müdürlüğü’nün fiyatsız olarak almak istediği sav edilirken, dava sürecinin devam ettiği belirtildi. Mülk sahibi kişi tarafından 148 sene öncenin Ömer Halis Demir’i olan Çerkes Hasan Efendi’nin mezarı ziyarete kapatıldı. Kapı duvar olduğu için mezarı ziyaret edemeyen vatandaşlar duruma reaksiyon gösterdi. Öte yandan, tinercilerin ve uyuşturucu bağımlılarının mesken tuttuğu mezarlık alanı havadan görüntülendi.
“Aile, maalesef ziyaret edilmesine engel oluyor”
Gazeteci Tolga Saçıkara, “Senelerdir atıl durumda. Osmanlı devrinde de çok ücra bir köşede olduğu için sıkıntı ziyaret ediliyor. Osmanlı’nın son devrinde malum karışıklıklar ve Cumhuriyet’in ilanı ile bir arada arazi farklı ailelerin eline geçti. Bugün bir mermerci olarak kullanılıyor. Aile, maalesef ziyaret edilmesine mahzur oluyor. Belirli bir meblağ istiyorlar. İki kurum burada karşımıza çıkıyor. Birincisi İBB Mezarlıklar Dairesi. Onlar burayı büsbütün fiyatsız almak istiyorlar. Aile de doğal olarak vermek istemiyor. Tam durumunu bilmiyoruz ancak Vakıflar tahminen alabilir. Bölge farklı periyotlarda Vakıf toprağı olmuş olabilir. Kısacası geldiğimiz noktada Çerkes Hasan Bey’in kabri kapalı, atıl ve harabe durumdadır. Bu durum sevenlerini üzüyor ve halkın yansısı var. Ziyaret edemiyorlar, etseler bile mezarlık harabe halde. Böcekler etrafını sarmış durumda. Bu hususa artık bir tahlil bulunması gerekiyor. Bilhassa akşam saatlerinde tinercilerin ve bağımlıların bölgede çok ağır biliyoruz. Kabirlere ziyan veriyorlar. Çerkes Hasan Bey’in kabrinin etrafında de çok fazla tinerci ce bağımlı var. Onlarda halkın içerisinde büyük bir rahatsızlığa sebep oluyor. İnşallah yetkililer bu durumdan haberdar olacaktır. Bu ayıbımızı giderecektir diye umut ediyoruz” ifadelerini kullandı.
“Osmanoğlu Hanedanı’na dışarıdan yapılan birinci darbe”
Çerkes Hasan Efendi’yi anlatan Saçıkara, “Şuan da Çerkes Hasan Bey’in kabrindeyiz. Birinci Ömer Halis Demir diyebildiğimiz bir kahraman. Halk ortasında inanılmaz nam salmış bir isim. Sukran Abdülaziz Han’ın kayınbiraderi. Birinci kıssa, 4 tane paşa Sultan Abdülaziz Han’a bir darbe planlıyor ve oradan başlıyor. Bir tanesi Şeyhülislam Hayrullah Efendi, kendisi paşa değil. Serasker Hüseyin Avni Paşa, Mithat Paşa, Mütercim Rüşdü Paşa. 4 paşanın darbe planlamasından sonra 30 Mayıs 1876’da malum darbe yapılıyor. Aslında Osmanoğlu Hanedanı’na dışarıdan yapılan birinci darbe. O darbe sonucunda padişah Dolmabahçe Sarayı’ndan alınıyor, evvel Topkapı Sarayı’na akabinde Feriye Sarayı’na götürülüyor. Orada 4 pehlivana şehit ettiriliyor. Halk ortasında bu durum fark ediliyor lakin bir gücü yok. Bu duruma sessiz kalmayan bir isim var; Çerkes Hasan Bey. Birinci planlayıcı o dönemin Genelkurmay Başkanı olan Serasker Hüseyin Avni Paşa’nın Üsküdar’daki konağına gidiyor. Orada olmadığını öğreniyor. Oradaki misyonlu Kayserili Ahmet Paşa’nın konağında olduğunu söylüyor. Daha sonra kayıkla Avrupa Yakası’na geliyor. Üzerinde birçok silah var. 3 set halinde olan muhafaza kalkanını aşıp konaktaki paşaların toplantısını basıyor. Orada Serasker Hüseyin Avni Paşa ve Bahriye Nazırı Kayserili Ahmet Paşa’yı öldürüyor. Tutuklanıyor olağan sonraki gün de idam ediliyor. İdam edilmeden evvelki konuşmasında ’ben bunu evvelden planlamıştım, Sultan Abdülaziz’in cenazesinde yapacaktım fakat oradaki haziruna terbiyesizlik, Sultan’a saygısızlık olmasın diye bugüne planladım’ diyor. Hiç pişman değil. O periyottan sonra bir kahraman olarak anılmaya başlanıyor. Çabanın iki ucu var; bir tarafta Çerkes Hasan Bey kabri çabucak Edirnekapı’da. Bir tanesi de Serasker Hüseyin Avni Paşa. Onun kabri Süleymaniye’nin girişinde, hatta o denli olmasına karşın şehit yazıyor kabrinde” formunda konuştu.
İHA