Gökhan İÇKİLLİ/SAMSUN, (DHA)- SAMSUN Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraî Yapılar ve Sulama Bölüm Başkanı Prof.Dr. Yusuf Demir, 2025 yılının şimdiye kadar kaydedilen en sıcak yıl olabileceğini belirterek, Türkiye genelinde kuraklık riskinin giderek arttığına dikkat çekti.
OMÜ Ziraat Fakültesi Ziraî Yapılar ve Sulama Bölüm Başkanı Prof.Dr. Yusuf Demir, Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün datalarına nazaran Karadeniz Bölgesi’nin birtakım bölümlerinde yağışlar görülse de genel olarak önemli bir kuraklık yaşandığını söyledi. Demir, iklim krizinin tesirinin artık somut biçimde hissedildiğini belirterek, “Bütün dünyada yaşadığımız süreç iklim krizi ve iklim krizinin dünyaya ve ülkemize tesirleri, son günlerde yaşadığımız olayların artarak devam ettiği bir süreci bizlere yaşatıyor. Bilhassa 2025 yılının birinci 6 ayına baktığımızda Meteoroloji Genel Müdürlüğümüzün sayfasındaki kuraklık haritalarını incelediğimizde maalesef Türkiye’nin Karadeniz bölgesinin son 2-3 ayda aldığı yağışlar dışında çok ciddi anlamda bir kuraklık yaşadığını gözler önüne seriyoruz. Tabii bu sürecin böyle devam etmesi önümüzdeki Temmuz, Ağustos, Eylül ayları açısından da çok ciddi anlamda bir krizle karşı karşıya kalma riskimizi arttırıyor” dedi. Dünya Meteoroloji Müdürlüğü’nün yapmış olduğu tahlillere nazaran 2023 yılı aslında dünyada en sıcak yıl olarak değerlendirilmişti. 2024 yılı da tekrar sıcaklık ortalamalarına nazaran 2023 yılına çok yakın. Yani 0.05’lik bir farkla yeniden sıcak bir yıl geçti. 2025 yılı için değerlendirmelerimiz maalesef daha da sıcak bir yıl geçme ihtimalini yüksek gösteriyor. Bu da bilhassa sıcaklıkta yaşayacağımız pik noktaları ve bunun oluşturacağı krizleri önümüzdeki süreçte yaşama ihtimallerimizi artırıyor” diye konuştu.
SU KAYNAKLARIMIZI KORUMAK ZORUNDAYIZ
Kuraklıkla uğraşta mahallî idarelerin daha etkin olması gerektiğini vurgulayan Demir, “Son bir hafta içerisinde ülkemizde ciğerlerimiz yanıyor. Pek çok bölgemizde yüzlerce orman yangını ile karşı karşıyayız. Aslında bu sürecin yaşanmasında alışılmış ki yaşadığımız bu sıcaklık artışları, doğal afetler, evet insanlarımızın dikkatsizliği, gerekli önlemler almaması var lakin natürel ki iklim krizinin oluşturduğu ortam ve iklim koşulları da buna çok kıymetli tesire sahip. Önümüzdeki süreçte de bu tesirlerin artarak devam etme riski yüksek. O nedenle bizim önümüzdeki süreçte kuraklık riskimize karşı alınabilecek önlemler nelerde neler yapmalıyız noktasında tabi ki devlet olarak alacağımız önlemler noktasında ilgili kurumlarımız gerekli çalışmaları yapıyorlar. Tabi devletimizin yalnızca üst makamlarının alacağı önlemler kâfi değil. Bu noktada lokal idarelerimizin çok önemli manada devreye girmesi lazım. Yıllardır yaptığımız ihtarlara karşın, üzülerek söz ediyorum, mahallî idarelerimizin bu mevzuda çok duyarsız olduğunu, kâfi önlemleri almadığını üzülerek görüyoruz. Aslında en değerli sorumluluklardan bir tanesi mahallî idarelere düşüyor. Onun için de lokal idarelerimizin artık bu bahiste ne yapılması gerekiyorsa, hangi önlemleri alınması gerekiyorsa elbette ki ülke siyasetleriyle paralel olma kaydıyla gerekli önlemleri alıp hem vatandaşlarımızı eğitmesi hem de halkımızı bilinçlendirmesi noktasında ve su kaynaklarımızı koruyup su kaynaklarımızı geleceğe taşıma noktasında gerekli önlemleri alınmalı. Şayet bu türlü devam ederse önümüzdeki 3-4 aylık süreçte önemli manada bir kuraklık riskiyle karşı karşıyayız. Bu riskler bizim su kaynaklarımızı bilhassa de metropollerdeki içme suyu kaynaklarımızın ölçü ve niceliği tarafından ister istemez bir risk oluşturuyor. Metropollerde bu riski yaşanmamak için de suyu gerçek kullanmayı, suyu tasarruflu kullanmayı ve suyu en azından o kritik devirlere taşımayı öğrenmemiz lazım. Natürel burada halkımıza da çok değerli misyonlar düşüyor. Hepimize çok değerli vazifeler düşüyor. Şayet biz bir damla suyun değerli olduğunu bilir, gerekli önlemleri alırsak suyu geleceğe taşırız diye düşünüyoruz” dedi.
YERALTI SULARIMIZ STRATEJİK KAYNAK
Bilhassa kar yağışlarının yetersizliği nedeniyle yeraltı su kaynaklarının da tehlike altında olduğunu belirten Demir, “Tabii yaşadığımız bu kuraklık süreci en değerli tesirlerinden bir tanesi de yeraltı suyu kaynakları. Bildiğiniz üzere geçtiğimiz kış aylarında kar yağışları kâfi seviyede ülkemizde düşmedi. Ve yağış rejimiz çok sistemsiz hale geldi global iklimin tesiriyle. Bu yağış yüzümüzdeki düzensizlik, kar yağışlarının yetersiz alınması, yeraltı suyu kaynaklarımızın beslenmesi noktasında çok kıymetli krizler ve riskler oluşturuyor. Bir de yeraltı suyunu yanlışsız kullanmama, bilinçsiz kullanmada tıpkı vakitte yeraltı suyu kaynaklarımızın maalesef süratli bir halde tükenmesi riskini beraberinde getiriyor. Olağan vakit zaman medyada, değişik kurumlarda, değişik ortamlarda Konya Ovası daima örnek veriliyor lakin yalnızca Konya Ovası değil neredeyse Türkiye’nin 4’te 3’ünde yer altı suyu kaynaklarımıza önemli krizler oluşmaya başladı. O nedenle de yer altı suyu duyarlılığımız kullanımı, su yer altı suyunun hakikat kullanımı noktasında, tasarruflu kullanımı noktasında da alınması gereken önlemler bir an evvel devreye sokulmalı. Yeraltı suları bir ülke için çok kıymetli. Zira ülkenin stratejik pozisyonu Allah koruma rastgele bir ülkenin başına bir felaket gelse yüzey içme sularına müdahale edemezsiniz lakin yeraltı sularınız sizin için can damarıdır. Esirgeyici kaynaklarınızdır. O nedenle orası çok değerli, stratejik ehemmiyete sahip. Onun için de yeraltı suyu kaynaklarımızın korunmasını altını bir kere daha çizmek istiyorum. Olağan bu noktada eğitim çalışmaları gerek kurumsal çalışmalar, işte basınımızın bu noktada yaptığı sorumluluklar, halkımızın bilinçlendirilmesi ve her birimizin kesinlikle suyu yanlışsız kullanıp geleceğe taşıma noktasında hassaslık oluşturması gerekiyor” diye konuştu.
DÜNYADAKİ SAVAŞLARIN, KRİZLERİN KAPALI NEDENİ SU KAYNAKLARI
Dünyada yaşanan bütün krizler, savaşlar ya da ülkeler ortasındaki yaşanan sorunların saklı nedeninin su kaynakları olduğunu söz eden Prof.Dr. Yusuf Demir, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Ümit ederim bundan sonra bütün insanlarımız gerekli hassaslığa sahip olur. Artık bilgiye ulaşmada problem yok. İnternetten, değişik ortamlardan herkes bu mevzuda gerekli bilgiye rahatlıkla edinebilir. Lakin kuraklık kapımızı çaldıktan, felaket yaşandıktan sonra dövünmenin bir manası yok. Önümüzde bu krizde yaşama riskimiz var. Bu riski minimuma indirebilmek için de bugünden gerekli çalışmaları yapmamız, gerekli önlemleri almamız gerekiyor. Bu hususta en üst makamlardan ferdi olarak hepimize düşen sorumlulukları yerine getirmemiz gerekiyor. Ben her vakit söylüyorum su bir ömür kaynağıdır, su hayattır. Su bilhassa kaynak olarak baktığımızda bütün medeniyetlerin, bütün toplulukların gelişmesinde, kurulumunda olmazsa olmaz bir unsurdur. Bugün yaşadığımız dünyaya baktığımızda bütün krizler, bütün savaşlar yahut da ülkeler ortasındaki yaşanan sorunların zımnî altındaki en kıymetli sorun su kaynaklarıdır. Onun için de suyumuzu yanlışsız kullanmayı, suyumuzu geleceğe taşımayı ve gelecekte yaşanabilir bir dünyayı çocuklarımıza, torunlarımıza bırakabilmek için hepimize sorumluluklar düşüyor.” (DHA)
