Türkiye’de ticari işletmelerin haritalı adres bilgisi paylaşımını düzenlemek amacıyla Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasını öngören yasa teklifi yeniden gündeme geldi. Buna göre, konum bilgisi paylaşan işletmelerin yıllık lisans bedeli ödemesi gerekecek. Bu bedeller, işletmenin büyüklüğüne ve gelirine bağlı olarak 1.750 TL’den başlayıp 1.750.000 TL’ye kadar çıkabilecek.
İzinsiz Paylaşımda Cezalar Artıyor
Dunya.com’da yer alana habere göre izin almadan konum paylaşımı yapan işletmelere, izin bedelinin iki katı tutarında para cezası uygulanacak. İzinsiz faaliyet gösteren işletmeler, bu cezayı ödemekle yükümlü olacak ve aynı zamanda izin almak zorunda kalacak. Düzenlemeyle birlikte yaklaşık 6 milyon işletmeden yıllık 30 milyar TL gelir hedefleniyor.
İzin Bedelleri Nasıl Belirlenecek?
İzin bedelleri, başvuru sahibinin gelir beyanına göre belirlenecek. Küçük işletmeler için bu tutar 1.750 TL civarında olacak. Yabancı gerçek veya tüzel kişiler için ise izin bedeli daha yüksek katsayılarla hesaplanacak. Alınan bedeller, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesi hesaplarına aktarılacak.
Lisanslama Sürecinde Cezalar ve Muafiyetler
İşletmelere lisans başvurusu için tebliğ tarihinden itibaren 15 gün süre tanınacak. Bu süre içinde başvuru yapmayanlara, bir yıllık en yüksek izin bedelinin iki katı tutarında ceza verilecek. Ancak doğal gaz dağıtım şirketleri gibi belirli sektörlerde faaliyet gösteren işletmeler, lisanslama yükümlülüğünden muaf tutulacak.
Başarsoft Yönetim Kurulu Başkanı Alim Küçükpehlivan, düzenlemeyi eleştirerek, “Bu kanunun dünyada bir benzeri yok” dedi. Küçükpehlivan, diğer ülkelerde harita üretimi yapan firmaların kayıt altına alındığını ancak lisans bedeli alınmadığını belirtti. Yeni düzenlemenin yerli firmalara haksız rekabet yaratacağını ve ticari zararlar doğurabileceğini savundu.
Küçükpehlivan şu noktalara dikkat çekti:
- Keyfi Kullanım Endişesi: Lisanslı verilerin kamu kurumlarıyla paylaşılması gerektiği ifade edilirken, bu durumun mülkiyet hakkını ihlal edebileceği ve keyfi kullanımlara yol açabileceği belirtildi.
- Yerli-Yabancı Firma Ayrımı: Yabancı firmaların lisans bedeli eski düzenlemelerde yerli firmalardan iki kat fazla iken, yeni düzenlemeyle eşitlendi. Küçükpehlivan, bu durumun yerli firmaları dezavantajlı hale getireceğini söyledi.
- Lisanslama Adaletsizliği: Lisans bedelinin hesaplanmasında sadece işletme cirosunun dikkate alınmasının, farklı gelir kaynaklarından elde edilen kazançları da kapsayarak adaletsizlik yaratabileceği vurgulandı.
Afet Durumunda Verilerin Kullanımı
Yeni düzenlemenin ticari verilerin paylaşımı konusundaki belirsizlikleri artırdığı ifade edildi. Afet durumlarında kullanılacak verilerin telif hakları saklı kalmak koşuluyla paylaşılması gerektiği belirtildi.
Yeni düzenleme, hem yerli hem de yabancı firmaları etkileyen geniş kapsamlı bir düzenleme olarak dikkat çekiyor. Ancak getirilen lisans bedellerinin ve uygulama yöntemlerinin sektörde çeşitli tartışmalara yol açması bekleniyor.
