Kütahya Dumlupınar Üniversitesi (DPÜ) Uygulama ve Araştırma Merkezleri Koordinatörü, Siyaset Bilimi ve Milletlerarası Münasebetler Uzmanı Prof. Dr. Hüseyin Şeyhanlıoğlu, İsrail’in 13 Haziran’da İran’a gerçekleştirdiği 12 günlük aralıksız taarruzun Orta Doğu tarihindeki dönüm noktalarından biri olduğunu söyledi. Şeyhanlıoğlu, yaşananları “tarihi bir kırılma” olarak nitelendirerek, sürecin sırf iki ülke ortasında değil, bölgesel ve global güç istikrarları açısından da büyük manalar taşıdığını vurguladı.
İran’ın birinci gün ana kumanda idaresinde yaşadığı ağır kayıplara karşın ikinci gün SİHA ve balistik füze gücüyle tesirli karşılık verdiğini belirten Şeyhanlıoğlu, “İran, İsrail’in stratejik noktalarına yönelik güçlü ve etkili saldırılar gerçekleştirdi. İsrail, tarihinde ilk kez bu kadar kapsamlı bombardımana maruz kaldı” dedi. Şeyhanlıoğlu, bu süreçte İran’ın 300 ila 500 ortasında füze ve SİHA’sının, ABD ve İngiltere’nin dışında çok katmanlı İsrail savunmasını aşmayı başardığını söyledi.
İran’ın en büyük zaafının, içerde MOSSAD tarafından devşirilen istihbarat alanında yaşandığını belirten Şeyhanlıoğlu, “İsrail’in Hindistan üzerinde sızdığı yazılım teknolojileri, siber ve yerli ajan ağıyla İran’ı içeriden felce uğrattığını ifade etti. Ancak buna rağmen İran’ın çökmediğini ve muhtemelen nükleer kapasitesi ya da bu kapasiteyi devreye sokabilecek dış desteklerle (Çin, Rusya, Pakistan) caydırıcılığını koruduğunu savundu.
“İsrail halkı ülkeyi terk ediyor”
Şeyhanlıoğlu, çatışmaların toplumsal yansımalarına da dikkat çekti:
“İsrail tarihinde birinci kere Tel Aviv dahil olmak üzere çok sayıda kent direkt vuruldu. Yaklaşık 200 bin kişi ülkeyi terk etti. Bu şahıslardan birden fazla Kıbrıs Rum Kesimi’ne sığındı. Bu da Kıbrıs’ın hem jeopolitik hem güvenlik açısından ne kadar stratejik olduğunu bir defa daha ortaya koydu.”
Bu süreçten Türkiye’nin de dersler çıkarması gerektiğini belirten Şeyhanlıoğlu, “Milli ruh, ulusal savunma sistemleri ve istihbarat altyapısının değeri bir defa daha görüldü. Bilhassa Hakan Fidan devrinde geliştirilen MİT’in MOSSAD’a yönelik operasyonların ehemmiyeti daha güzel anlaşıldı. Türkiye’nin istihbarat, ulusal hava savunma sistemlerini güçlendirmesi, Ukrayna ve Suriye savaşından da dersler çıkarılarak, Orta Doğu’daki olası krizlerde caydırıcı gücünü artıracaktır” diye konuştu.
Bölgesel iş birliği çağrısı
Şeyhanlıoğlu, Türkiye, İran, Pakistan, Mısır, Irak ve Suriye’nin askeri ve ekonomik bir pakt kurmasının zamanının geldiğini söyledi. Kalkınma Yolu Projesi ve Ahmet Şara liderliğindeki yeni Suriye Hükümeti ile ilişkilerin bu iş birliği açısından stratejik önemde olduğunu vurguladı.
Gazze’de yaşananları “soykırım ötesi vahşet” olarak nitelendiren Şeyhanlıoğlu, İsrail’e karşı tesirli bir diplomatik, ekonomik, toplumsal, siyasal ve askeri boykot uygulanması gerektiğini söyledi.
İran’ın Çin’den savaş uçakları alarak hava savunma sistemlerini güçlendirdiğine dikkat çeken Prof. Dr. Şeyhanlıoğlu, bölgede yeni bir çatışmanın her an başlayabileceğini ve Türkiye’nin bu olasıya karşı hazırlıklı olması gerektiğini kelamlarına ekledi.
İHA
