Malezya, atıkların milletlerarası alanda taşınmasını düzenleyen Basel Sözleşmesi’ni imzalamayan ABD ve beraberindeki ülkelerden plastik atık ithalatını kesin olarak yasakladı.
Malezya, yabancı plastik atık akışını sınırlamaya yönelik geniş kapsamlı amaçları doğrultusunda 1 Temmuz 2025 prestijiyle, ABD ve birtakım başka ülkelerden plastik atık ithalatını kesin olarak yasakladı. Malezyalı yetkililer, ABD ve beraberindeki kimi ülkelerin, tehlikeli ve plastik atıkların memleketler arası taşınmasını düzenleyen Basel Sözleşmesi’ni imzalamadığı gerekçesiyle, yeni düzenlemeler kapsamında bu ülkelerden gelen elektronik plastikler de dahil, atık sevkiyatlarını artık kabul edilmeyeceğini açıkladı. Yeni kurallar çerçevesinde ithalat, sırf hükümet onayına sahip Malezya Standart ve Endüstriyel Araştırma Enstitüsü (SIRIM) Berhad adlı sertifikasyon kurumu tarafından yürütülen süreçle mümkün olacak.
Sıkı ön kontrol ve yüksek saflık kriterleri kural koyulacak
Yasak, uygulama takvimi ve sürece ait belirsizlikler nedeniyle şimdiden Malezya’daki limanlar ve geri dönüşüm alanlarında stokların birikmesine yol açarak plastik atık pazarında önemli bir aksamaya neden oldu. Kesim temsilcileri, ithal plastik atık pazarının fiilen durma noktasına geldiğini belirtirken, 2024 yılında Malezya’ya 4,5 milyon kilogram plastik atık gönderen ABD’nin California eyaleti üzere idari idareler için kıymetli zorlukların ortaya çıktığını vurguladı. Malezyalı yetkililer de, Basel Sözleşmesi’ni onaylayan ülkelerden plastik atık kabul etmeye devam edileceğini lakin atık ithalatlarının, kontrat hususlarına uygunluğu sağlamak hedefiyle sıkı ön kontrol ve yüksek saflık kriterlerine tabi tutulacağını belirtti.
“ABD’nin bu atık sahtekarlığına katkısının yasa dışı sayılması çok iç rahatlatıcı”
Basel Hareket Ağı (BAN) Kurucusu ve Stratejik Hamle Başkanı Jim Puckett de yaptığı açıklamada, “Geri dönüşüm ismi altında her gün Los Angeles’tan Klang Limanı’na gönderilen bu denli ziyanlı plastik atık konteynerinin durdurulmasını hedefleyen bu mutabakattan büyük memnuniyet duyuyoruz. Bu kelamda geri dönüşüm, ithal edilen atıkların yalnızca çok az bir kısmının dönüştürülebilir olması nedeniyle faydadan çok ziyan sağlamıştır. Geri dönüşüme elverişli olmayan ya da mikroplastik içeren atıklar, direkt çöpe atılıyor, yakılıyor ya da su kanallarına dökülüyor. Geri dönüşüm mazeretiyle plastik atıkların ithal edilmesi bir sahtekarlıktır ve ABD’nin bu plastik atık dolandırıcılığına katkısının yasa dışı sayılması çok iç rahatlatıcı bir durum” tabirlerini kullandı.
Malezya 2019’dan beri atıklarla çaba ediyor
Çin’in 2018 yılında ABD’ye uyguladığı atık ithalat yasağının akabinde Malezya, ABD’nin plastik atıkları için en önemli amaç ülkelerden biri haline gelmişti. Bu bağlamda, yasa dışı plastik atık sevkiyatlarını 2019’dan bu yana menşe ülkelerine faal olarak geri gönderen Malezya, çevresel sürdürülebilirlik ve milletlerarası atık idaresi standartlarına bağlı kalırken, ülkenin yabancı atıklar için bir döküm alanına dönüştürülmesine de uzun müddettir karşı koyuyor.
İHA
