Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) tarafından kurulan kenevir kabinlerinde, yerli kenevir çeşitlerinin lif oranını artırılması için yüksek lif oranına sahip yabancı çeşitler ile melezleme yapılarak yeni çeşitler elde edilmeye çalışıyor.
OMÜ Kenevir Araştırmaları Enstitüsü yeni kenevir çeşitleri ortaya çıkarma, kenevirden katma değeri yüksek ürünler elde etmek, bütün kenevir genotiplerinin gen bankasını oluşturmak amacıyla yıllardır çalışmalar yürütüyor. Enstitüsünün hemen yanında kurulan serada kenevir yetiştirilerek akademik çalışmalar yürütülüyor. Sera içinde bulunan kenevir kabinlerinde yeni kenevir çeşitleri elde etmek için yoğun bir çalışma yaptıkları söyleyen Kenevir Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Selim Aytaç, “Bu kabinler kenevir genotiplerini melezleme kabinleridir. Kabinlerde çelik profille yapıldı ve etrafı polen geçirmeyecek örtülerle sarıldı. Biz burada melezleyeceğimiz genotipleri belli bir sıra halinde içine ekmekteyiz. Orada toz alışverişi istediğimiz anne ve baba arasında olur. Meydana gelen yavru istediğimiz genotip özelliklerle sağlanmış olur. Kabinler dışarıya polen veremezler. Dışarıdan da polen alamazlar. Kendi içerisinde bizim seçeceğimiz ebeveynler oluşacağı için ıslah çalışmalarında bu kabinleri kullanmaktayız. Buradaki 16 kabinde 16 farklı genotip melezlemesini burada yapabilmekteyiz. Yıl içerisinde bu kabinlerde birkaç jenerasyon yapmak suretiyle arzu ettiğimiz 32 veya daha yüksek kombinasyonda melezleme çalışması yapıyoruz. Bu kombinasyonlar daha sonra gözlem bahçelerine dönüştürülüyor. Belki onlarca, yüzlerce genotip elde ediyoruz. Bunların içerisinde gerek ölçüm gerekse de laboratuvar çalışmalarımız sonucunda yeni adaylarımız ortaya çıkıyor. Burada lif oranı, verimlilik, tohum verimi gibi özellikler araştırılarak yeni çeşitlere yol çıkarmaktayız. Aynı zamanda ilaç etkin maddesi amaçlı üretim çalışmalarımız önce laboratuvar ortamında ve kabinlerde devam ediyor” dedi.
Gen bankası oluşturmak istiyoruz
“Bütün kenevir genotiplerinin gen bankasını oluşturmak istiyoruz” diyen Prof. Dr. Aytaç şunları söyledi:
“Bizim için önemli olan üniversitemiz bünyesinde dünyadaki bütün kenevir genotiplerinin gen bankasını oluşturmaktır. Gen bankasını geliştirme çalışmamız var. Burada asıl amacımız genetik varyasyon oluşturmaktır. Bugün dünyada esmeri, sarısı, beyazı her türlü insan var. Kenevirinde her türlü genetiğini bulunduran genotipleri elde etmek istiyoruz. Kısa boyludan uzun boyluya, dallı olandan dalsız olana , tohumu iri olandan küçük olana gibi mümkün olduğunca farklı varyasyonlar oluşturmak istiyoruz.”
